[KINH SÁCH – MỤC ĐÍCH VỊ NHÂN SINH | KỲ 4] “SÁCH LÀM CHO TRÍ TUỆ CON NGƯỜI SÂU SẮC VÀ SÁNG SỦA HƠN” (NHÀ TRIẾT HỌC – GOTTHOLD EPHRAIM LESSING)

[KINH SÁCH – MỤC ĐÍCH VỊ NHÂN SINH | KỲ 4] “SÁCH LÀM CHO TRÍ TUỆ CON NGƯỜI SÂU SẮC VÀ SÁNG SỦA HƠN” (NHÀ TRIẾT HỌC – GOTTHOLD EPHRAIM LESSING)

Chân dung NHÀ TRIẾT HỌC – GOTTHOLD EPHRAIM LESSING

///---

TK (*) – Hỏi: Nhà triết học Gotthold Ephraim Lessing đã nói “Sách làm cho trí tuệ con người sâu sắc và sáng sủa hơn.” Và câu hỏi đặt ra là, tại sao sách làm cho trí tuệ con người sâu sắc và sáng sủa hơn?

Hoàng Gia – Đáp: Có 4 giai đoạn mà một người đọc cần phải trải qua, trước khi đến giai đoạn cuối cùng – giai đoạn thứ 5. Đó chính là, đọc chữ - đọc văn – đọc sách – đọc tâm, và giai đoạn chuyển hóa của sự đọc chính là ĐỌC VỊ - sự hợp nhất giữa đọc thế giới bên ngoài và thế giới bên trong.

2 giai đoạn đầu tiên của việc đọc là ĐỌC CHỮ, ĐỌC VĂN.

Thứ nhất, ĐỌC CHỮ là sự đọc mà bất kỳ ai “biết đọc” đều có thể đọc được.

Chúng ta biết đọc chữ bởi vì chúng ta “biết đọc”, và điều này chỉ đơn giản vậy thôi. Đây là giai đoạn của hầu hết mọi người chuyển từ không biết đọc (không biết chữ) đến “biết đọc” được. Sự đọc là việc cực kỳ quan trọng để biết thế giới bên ngoài. Bởi sự đọc mở ra một chân trời mới, trong đó chúng ta có thể không tiếp cận trực tiếp với đối tượng mà vẫn có thể nhận biết được đối tượng thông qua sự đọc – sự học – sự nhận biết thế giới.

Thứ hai, ĐỌC VĂN là sự đọc mà chúng ta có thể “ĐỌC VĂN – HIỂU VĂN” và hiểu được văn này đang nói đến mục đích nào?

Đó là khi ta đọc một đoạn văn và hiểu được được văn này đang hướng đến mục đích nào, hiểu được đoạn văn nói đến điều gì, và qua đó ta có thể đi sâu vào đoạn văn hơn. Các văn bản tốt nhất mà chúng ta có thể tiếp cận để “hiểu văn” chính là DANH NGÔN – CHÂM NGÔN, là cách đơn giản nhất để chúng ta có thể trắc nghiệm ĐỌC VĂN – HIỂU VĂN của mình đến đâu? Bởi vì hầu hết các DANH NGÔN – CHÂM NGÔN mặc dù nói rất ngắn gọn nhưng nội dung của nó “có chất lượng” rất lớn, để diễn đạt một mục đích có ý nghĩa cho việc giải quyết một vấn đề nào đó. Vì vậy, ĐỌC VĂN – HIỂU VĂN nhanh chóng nhất chính là đọc DANH NGÔN – CHÂM NGÔN  và hiểu được DANH NGÔN – CHÂM NGÔN theo đúng mục đích, đúng ý nghĩa mà DANH NGÔN – CHÂM NGÔN đó nói đến.

Và 2 giai đoạn này được gọi là ĐỌC THẾ GIỚI BÊN NGOÀI – HIỂU THẾ GIỚI BÊN NGOÀI. Và 2 giai đoạn tiếp theo, đó chính là ĐỌC THẾ GIỚI BÊN TRONG – HIỂU THẾ GIỚI BÊN TRONG CỦA CHÍNH MÌNH. Đó chính là ĐỌC SÁCH – ĐỌC TÂM.

Thứ ba, ĐỌC SÁCH là sự đọc theo chiều sâu “ĐỌC SÁCH – HIỂU SÁCH” và hiểu được cả những gì sách muốn chỉ đến.

Đó là khi ta tiến đến đọc theo chiều sâu, để hiểu được sách – hiểu được điều sách muốn nói đến, và qua đó hiểu được chính mình từ việc đọc sách đó. Và điều này có nghĩa là, “Sách làm cho con người sâu sắc và sáng sủa hơn” từ quan điểm của Nhà triết học Gotthold Ephraim Lessing, như thể chúng ta hiểu được một điều gì đó rất có giá trị cho cuộc sống. Nếu như đọc chữ - đọc văn chúng ta có thể hiểu được thế giới bên ngoài, thì ĐỌC SÁCH chính là con đường để đi vào bên trong – để hiểu được sự sâu sắc của mọi thứ, và đồng thời nhận thức được mọi thứ một cách sáng sủa hơn. Điều này mang đến giá trị bên trong và đưa chúng ta tiến vào sâu với chính mình – nhận thức được thế giới bên ngoài theo chiều sâu mà không chỉ theo chiều rộng, đồng thời nhận thức về chính mình theo chiều sâu chứ không phải chỉ theo chiều rộng. Sách thực sự làm cho con người sâu sắc và sáng sủa hơn, bởi vì thông qua đọc sách chúng ta có thể tiếp tục di chuyển theo chiều sâu hơn “ĐỌC TÂM” – tức là đọc chính mình.

Thứ tư, ĐỌC TÂM là sự đọc chính mình – hiểu mình và hiểu được Vũ trụ.

Nhà toán học Pytagors đã từng nói “Biết mình là biết Vũ trụ, và Chúa”.

Hay như Triết gia Socrates đã từng nói “BIẾT MÌNH” – như thể là toàn bộ triết lý của cả cuộc đời ông.

Và điều này có nghĩa là BIẾT MÌNH chính là con đường thực sự để chúng ta biết BIẾT THẾ GIỚI theo chiều sâu – BIẾT VŨ TRỤ theo chiều sâu (mà không nhất thiết đi ra ngoài Vũ trụ) – và nhận thức được toàn bộ cuộc sống theo đúng như cuộc sống muốn bày tỏ. Và điều này thật kỳ diệu, tất cả những gì chúng biết về thế giới – đã có thể có bên trong chính mình, vì mỗi người là một Vũ trụ thu nhỏ. Và toàn bộ cuộc hành trình nhân chính là khám phá “Vũ trụ thu nhỏ” đó – chính là BẠN về mặt sâu xa nhất.

Sự hiểu biết về chính mình thông qua đọc sách quả là một điều kỳ diệu. Và đó chính là lý do tại sao Nhà triết học thời Khai sáng Gotthold Ephraim Lessing đã nói: “Sách làm cho trí tuệ con người sâu sắc và sáng sủa hơn”, như thể là tuyên ngôn dành cho bất kỳ ai muốn biết được ý nghĩa của việc đọc sách, đó chính là làm cho trí tuệ con người sâu sắc và sáng sủa hơn. Và thông qua con đường đọc sách – đọc tâm đó, chúng ta có thể trở nên đọc thế giới – đọc vũ trụ, và đó chính là con đường để ĐỌC VỊ - như thể là cuộc hành trình trở lại “đọc thế giới bên ngoài” một cách sâu sắc hơn. Và đó là điều tuyệt vời nhất, mà một người đọc sách có thể có được, “NHẬN THỨC THẾ GIỚI một cách sâu sắc”, và thấu hiểu được sự vận hành đó một cách đúng mục đích thực sự.

Giá trị của việc đọc sách đó chính là khám phá được sức mạnh của việc đọc – đó chính là ĐỌC CHÍNH MÌNH – ĐỌC THẾ GIỚI – ĐỌC TẤT CẢ.

///---

Thông điệp từ THẾ GIỚI ĐỌC SÁCH | ROYAL AUTHORS | ROYAL ADVISORS